- U lind në Shipkovicë (1 gusht 1949), nga një baba shqiptar, ish-veprimtar i kolonisë shqiptare të Bukureshtit, dhe nga një nënë rumune, që e përvetësoi gjuhën shqipe, brenda një nate. - Kreu Gjuhën dhe letërsinë shqipe në kuadrin e Fakultetit Filosofik të Universitetit të Kosovës (1982). Në bazë të rekomandimeve të dr. Latif Berishës, ndërlidhet me Bukureshtin, për afirmimin e diasporës shqiptare të Rumanisë. Duke qenë i ndjekur nga pushteti komunist i ish-Jugosllavisë, në vitin 1973 arratiset në Bukuresht. Vazhdon studimet e specializimit në Vjenë (1974) dhe Bukuresht (1975). - Në periudhën 1971-1979, si pasojë e botëkuptimeve demokratike dhe përhapjes së literaturës shqiptare në relacionin Tiranë-Bukuresht-Shipkovicë, shpifet, ndiqet, arrestohet dhe dënohet nga Gjykata (komuniste) e Qarkut të Shkupit me gjashtë vjet burg të rëndë, “për veprimtari armiqsore kundër bashkësisë sonë socialiste” - 1971-1990: bashkëpunon me shtypin shqiptar të Kosovës dhe Maqedonisë; përkthen letërsinë shqipe në gjuhën rumune dhe anasjelltas. Jep kontribute publicistike, edhe për letërsitë e popujve tjerë të Ballkanit. - 1990-2003: Paralelisht me mbrojtjen e provimeve të doktoratës në Universitetin e Bukureshtit, afirmon dhe mbron me guxim publicistik, çështjen e shqiptarëve të Kosovës dhe Maqedonisë, në shtypin rumun dhe atë shqiptar. Merr pjesë aktive në simpoziume ndërkombëtare për mbrojtjen e të drejtave të njeriut . Është veprimtar i dalluar i Bashkësisë Kulturore të Shqiptarëve të Rumanisë, inisiator për themelimin e Shoqatës së Miqësisë Rumuno-Shqiptare, redaktor dhe sekretar i redaksisë së revistës Shqiptari në Bukuresht, të gjitha aktivitetet duke i kryer vullnetarisht, pa kurrfarë të ardhurash. - Është autor i tetë librave origjinalë e të përkthyer (poezi dhe monografi mbi diasporën shqiptare), njohës i një numri të konsideruar gjuhësh të huaja, autor i mbi njëmijë artikujve të botuar, zbulues i thesarit të shoqërisë “Drita”, anëtar i Lidhjes së Shkrimtarëve të Rumanisë, laureat mirënjohjesh të ndryshme, i nominalizuar nga Instituti Biografik Amerikan: “Njeriu i Vitit 2001”. Profil i shukurtër për Baki Ymerin Shumë shqiptarë në kohëra të ndryshme kanë patur rastin të vizitojnë Bukureshtin e bukur. Ata gjithmone kanë gjetur atje mikpritjen e përzemërt nga rumunët bujarë, gjë që flet për një miqësi të vjetër ndërmjet Rumanisë dhe Shqipërisë. Por, përveç mikpritjes së vendit, çdo vizitor nga Shqipëria ka gjetur në atë vend edhe mikpritjen e vëllezërve shqiptarë, të cilët jetojnë në atë vend prej më shumë se një shekulli, si emigrantë. Emigrantë ndër të cilët janë integruar edhe emigrantët më të rinj që kanë shkuar në atë vend mbas luftës së dytë botërore e në vazhdim. Emigrantët shqiptarë në Rumani e kryesisht te vendosur në qendrën më të madhe institucionele e kulturore të vendit, në Bukuresht, kohë mbas kohe kanë vepruar në shërbim të çështjes shqiptare, duke krijuar në Bukuresht një ndër vatrat më të zjarrta të aktiviteteve të Rilindjes Kombëtare Shqiptare Baki Ymeri për çështjen e Kosovës

Atë traditë të bukur qe e krijuan Rilindasit tanë, të cilët vepruan në Bukuresht për rilindjen e kombit shqiptar si dhe për paqen e mirëkuptimin e vendeve të Ballkanit, e ruajnë edhe sot bashkatdhetarët tanë që jetojnë si emigrantë në Rumani, kryesisht në Bukuresht. Shqiptarët e Bukureshtit veprojnë të organizuar në gjirin e disa shoqatave, sidomos për kultivimin e gjuhës shqipe dhe freskimin e vlerave tona kulturore shqiptare. Një ndër më e njohura nga ato shoqata është: Bashkësia Kulturore e Shqiptarëve të Rumanisë, me qendër në Bukuresht, e cila është drejtuar disa dekada nga Xhelku Maksuti, një historian, studiues dhe shkrimtar i njohur me prejardhje rumuno-shqiptare.

Baki Ymeri - Librezë e të persekutuarit politik

Por një ndër më të dalluarit në ato veprimtari atdhetare shqiptare, në ruajtjen dhe tashëgiminë e gjuhës shqipe tek emigrantët shqiptarë në atë vend, është dhe Baki Ymeri. Bakiu është i njohur si krijues, poet, publicist, përkthyes dhe eseist. Ai është autor i shumë krijimeve e librave të botuara në gjuhën shqipe dhe atë rumune, si dhe në gjuhë të tjera. Në angazhimet e tij të gjithanshme, emrin e tij e hasim edhe si një ndër krijuesit e brezit të ri shqiptar, brez të cilit i ra si detyrë e kohës që të ballafaqohet me ngjarjet tragjike që e tronditën Ballkanin si pasojë e qëllimeve të errëta të shovinizmit serbo-sllav, që tentonte të çfarosë popullin shqiptar në Ballkan, kryesisht kosovarët, me qëllim për t'ua marrë trojet etnike. Në atë kohë të vështirë, Baki Ymeri mban qëndrime të rrebta kundër dhunës, duke bërë thirrje permes fjalës së tij krijuese, gazetareske, publicistike, për paqë e vëllazërim, për drejtësi, liri dhe pavarësi, sidomos për çlirimin e shqiptarëve të shtypur nga kolonializmi pansllavist serb.

Baki Ymeri, Lumina Dardaniei - Drita e Dardanisë

Baki Ymeri u lind në Shipkovicë të Tetovës (1 gusht 1949). Kreu Gjuhën dhe Letërsinë shqipe në kuadrin e Fakultetit Filosofik të Universitetit të Kosovës në Prishtinë (1969-73). Duke qenë i ndjekur nga pushteti komunist i ish-Jugosllavisë, arratiset në Rumani (1973), vazhdon studimet e specializimit në Vjenë (1974) dhe Bukuresht (1975). Ndërkohë shkruan, përkthen dhe boton artikuj e studime mbi shqiptarët, përhap literaturë shqipe në relacionin Bukuresht-Shipkovicë-Prishtinë. Gjatë aktiviteteve të tij në shërbim të lirisë dhe të paqes në Kosovë e në rajon, ai akuzohet, ndiqet, arrestohet (1975) dhe dënohet nga Gjykata komuniste e Qarkut të Shkupit, me gjashtë vjet burg të rëndë (1976). Akuza e procesit të montuar politik ishte: "bashkëpunim për veprimtari armiqësore kundër bashkësisë socialiste jugosllave". Që nga viti 1971 përkthen letërsinë shqipe në gjuhën rumune dhe anasjelltas, jep provimet e doktoratës në Universitetin e Bukureshtit, polemizon, afirmon dhe mbron çështjen shqiptare të Kosovës në shtypin rumun dhe atë shqiptar. Merr pjesë në simpoziume ndërkombëtare për mbrojtjen e të drejtave të njeriut, mbështet dhe bashkëpunon me emigracionin shqiptar kudo në botë. Bashkëpunon me një varg revistash e gazetash në veri dhe jug të Danubit, vepron në kuadrin e Këshillit Udhëheqës të Bashkësisë Kulturore të Shqiptarëve të Rumanisë, themelon Shoqatën e Miqësisë Rumuno-Shqiptare, afirmon dhe përkrah bijtë dhe bijat e rilindasve tanë, të gjitha aktivitetet duke i kryer vullnetarisht.

Bakiu, Xhelku Maksuti, Avni Spahiu dhe Kristia Maksuti

Nëper vite ka botuar në revista të ndryshme mijëra vargje nga vepra e dhjetra shkrimtarëve rumunë klasikë e bashkëkohorë, në gjuhën shqipe, maqedone dhe sllovene, si dhe disa vëllime që u përkasin poetëve që pasojnë: Nikita Stënesku (Ekspozitë e të palindurve, Prishtinë, 1986); Angjel Dumbrëveanu (Kënga e mullibardhës, Shkup, 1986); Sllavko Almëzhan (Xhuxhmaxhuxhët harruan të rriten, Prishtinë, 1989); Marin Sorescu (Eja të ta them një fjalë, Prishtinë, 1990), Halil Haxhosaj (Umbra cuvintelor/Hija e ëndrrave), Bukuresht, 2004), Karolina Ilika (Duke dashur në fshehtësi, Pogradec, 2004), Sali Bashota (Exilul sufletului/Ekzili i shpirtit, Bukuresht, 2004), Ibrahim Kadriu, N-a ramas timp pentru sarbatori (S'mbet kohë për kremte), Bukuresht, 2005). Bibliografi lirike: "Kaltrina" (botuar ne shqip-rumanisht, Bukuresht, 1994); Dardania (botim bilingv, Bukuresht, 1999; Zjarr i Shenjtë (Tetovë 2001); Lumina Dardaniei/Drita e Dardanisë (Muzeu i Letërisës Rumune, Bukuresht, 2004): Drumul Iadului spre Rai (Rruga e Ferrit për në Parajsë), Bukuresht, 2005. Për poezinë e tij kanë shkruar: Marin Soresku, Oktavian Soviany, Luan Topçiu, Radu Voinesku, Xhelku Maksuti etj. Baki Ymeri është ko-autor i disa monografive mbi shqiptarët e Rumanisë, njohës i një numri të konsideruar gjuhësh të huaja, autor i qindra artikujve mbi diasporën shqiptare, zbulues thesaresh të shoqërisë Drita, anëtar i Lidhjes së Shkrimtarëve të Rumanisë, i vlersuar me lavderimin e "Mirënjohjes" ne disa raste. I vlerësuar nga Istituti biografik Amerikan në listën e vlerësimeve të atij instituti për vitin 2001, si: Njeriu i vitit 2001. Jeton dhe krijon në Bukuresht, ku jep kontribut për afirmimin e vlerave letrare të Kosovës në gjuhën rumune, boton, udhëheq dhe shpërndan revistën Shqiptari/Albanezul. Duke e mbyllur kete profil për Baki Ymerin, po theksojmë se Bakiu ka bërë vazhdimisht përpjekje që me punën e tij si krijues dhe si një aktivist atdhetar shqipetare në Rumani, të japë kontributin e tij në krijimtarinë letrare shqiptare si dhe të kontribuojë edhe në çështjen shqiptare në Ballkan, punë e cila i bashkangjitet verpimtarisë atdhetare të mijëra krjuesve të tjerë, dhe intelektualve shqiptare nga Kosova, Shqipëria si dhe emigracioni shqiptar, për të sjellë një paqë stabile në Ballkan, duke punuar për realizimin dhe harmonizimin e kulturave të vendeve të Ballkanit drejt një mirëkuptimi e paqe të perjteshme. Bakiu i bashkohet me krijimet e tij edhe një libri te ri mjaft modest që po krijojmë sëbashku me disa autorë shqiptarë, poetë e prozatorë që gjenden në emigracion. _______________________________________________________________________ Një jetë e shkrirë për shqiptarizëm apo: (Leksione që hedhin akuza të ulëta kundër vlerave të larta të diasporës shqiptare)  Sipas Llemadeo Dukagjinit Baki Ymeri është i njohur si poet, përkthyes, eseist dhe publicist. U lind para 50 vitesh në Shipkovicë të Tetovës, nga një baba shqiptar (Ajvaz Voka), dhe nga një mama rumune (Aurelia Graur). Kreu Gjuhën dhe letërsinë shqipe në kuadrin e Fakultetit Filosofik të Universitetit të Kosovës  në Prishtinë (1969-73). Duke qenë i ndjekur nga pushteti komunist i ish-Jugosllavisë, arratiset në Rumani (1973), vazhdon studimet e specializimit në Vjenë (1974), dhe Bukuresht (1975). Në ndërkohë shkruan, përkthen dhe boton artikuj e studime mbi lidhjet linguistike rumuno-gjermano-shqiptare, përhap literaturë shqipe në relacionin Bukuresht-Shipkovicë-Prishtinë, shpifet, ndiqet, arrestohet dhe dënohet nga Gjykata komuniste e Qarkut të Shkupit, me gjashtë vjet burg të rëndë (1976). Arsyetimi i procesit të montuar politik ishte: bashkim për veprimtari armiqsore kundër bashkësisë sonë socialiste. Që nga viti 1971 përkthen letërsinë shqipe në gjuhën rumune dhe anasjelltas, jep provimet e doktoratës në Universitetin e Bukureshtit, polemizon, afirmon dhe mbron çështjen shqiptare të Kosovës në shtypin rumun dhe atë shqiptar, merr pjesë në simpoziume ndërkombëtare për mbrojtjen e të drejtave të njeriut, afirmon diasporën shqiptare, bashkëpunon me një varg revistash e gazetash në veri dhe jug të Danubit, vepron në kuadrin e Këshillit Udhëheqës të Bashkësinë Kulturore të Shqiptarëve të Rumanisë, themelon Shoqatën e Miqësisë Rumuno-Shqiptare, afirmon dhe përkrah bijtë dhe bijat e rilindasve tanë, të gjitha aktivitetet duke i kryer vullnetarisht, pa kurrfarë të ardhurash. Përgjatë viteve ka botuar në revista të ndryshme mijëra vargje nga vepra e dhjetra shkrimtarëve rumunë klasikë e bashkëkohorë, në gjuhën shqipe, maqedone dhe sllovene, si dhe disa vëllime që u përkasin poetëve që pasojnë: Nikita Stënesku  (Ekspozitë e të palindurve, Prishtinë, 1986); Angjel Dumbrëveanu (Kënga e mullibardhës, Shkup, 1986); Sllavko Almëzhan (Xhuxhmaxhuxhët harruan të rriten, Prishtinë, 1989); Marin Sorescu (Eja të ta them një fjalë,  Prishtinë, 1990), Halil Haxhosaj (Umbra cuvintelor/Hija e ëndrrave), Bukuresht, 2004), Karolina Ilika (Duke dashur në fshehtësi, Pogradec, 2004), Sali Bashota (Exilul sufletului/Ekzili i shpirtit, Bukuresht, 2004), Ibrahim Kadriu, N-a rămas timp pentru sărbători (S’mbet kohë për kremte), Bukuresht, 2005), Merita Bajraktari McKormack, Ferestrele sufletului / Dritaret e shpirtit (Albin, Tiranë, 2006, Mardena Kelmendi, De la suflet la suflet / Nga shpirti në shpirt, (në shtyp), Miradije Ramiqi, Suflet înflacărat / Shpirt i përflakur, (në shtyp). Bibliografi lirike: Kaltrina (botim bilingv, shqip-rumanisht), (Kriterion, Bucuresht, 1994); Dardania (botim bilingv), (Deliana, Bucuresht, 1999; Zjarr i Shenjtë, Klubi Letrar, Tetovë , 2001; Lumina Dardaniei/Drita e Dardanisëi, (Muzeu i Letërisës Rumune, Bukuresht, 2004): Drumul iadului spre Rai /Rruga e ferrit për në Parajsë), Bukuresht, 2005. Për poezinë e tij kanë shkruar: Marin Soresku, Oktavian Soviany, Luan Topçiu, Radu Voinesku, Xhelku Maksuti etj. Baki Ymeri është autor i antologjive Poezia bashkëkohore rumune (Ars Media klub, Tetovë, 2005) dhe Mosha e Artë e Dashurisë (në shtyp), si dhe koautor i monografive Shqiptarët e Rumanisë (BKSH, Tetovë, 1995) dhe Emigracioni nga Maqedonia Perëndimore në Rumani (Interlingua, Shkup, 2004),  njohës i një numri të konsideruar gjuhësh të huaja, autor i qindra artikujve mbi diasporën shqiptare, zbulues thesaresh të shoqërisë Drita, anëtar i Lidhjes së Shkrimtarëve të Rumanisë, emër prezent në disa antologji poetike, laureat mirënjohjesh të ndryshme, i nominalizuar nga Instituti Biografik Amerikan: Njeriu i Vitit 2001. Në kuadrin e manifestimeve në bashkëpunim me Ambasadën e Shqipërisë në Athinë, Baki Ymeri nderohet nga ana e Klubit të Shkrimtarëve “Drita “me Çmimin “Pena e Artë” (9 dhjetor 2006). Jeton dhe krijon në Bukuresht, ku jep kontribut për afirmimin e vlerave letrare të Kosovës në gjuhën rumune, boton, udhëheq dhe shpërndan revistën Shqiptari/Albanezul. Sipas dr. Luan Topçiut, Baki Ymeri është njeriu që shkriu jetën për historinë e shqiptarëve të Rumanisë, dhe mbi të gjitha për poezinë, këtë dhuratë hyjnore, që e ka bërë, dhe vazhdon ta bëjë të frytshme. „Baki Ymeri përbën një model jetësor që t’i përkujton modelet e Rilindjes Kombëtare, një jetë e martirizuar për një ideal të lartë. Do të përmëndja këtu ndihmesën e posaçme që ka luajtur për sensibilizimin e problemit të Kosovës në veri të Danubit, veçanërisht përgjatë dhjetëvjeçarit të fundit, në kohën kur Kosova kishte më tepër nevojë se sa kurrë -1989-1999” (Dr. Luan Topçiu). Le të shkëlqejë çdo shqiptar me shembullin e tij!  “Baki Ymeri duhet të ndihmohet ngase është në rrjedhë të çështjes kombëtare. Puna e tij është e çmuar dhe si e tillë duhet të vlerësohet, prandaj çdo ndihmë ndaj zotit Baki është ndihmë ndaj çështjes sonë” (Ali Podrimja). “Intelektual shqiptar si yll i pashuar në mërgim” (Nexhip Alpan). “Jeta dhe sakrificat e tij, përherë ma përkujtojnë Nikolla Naçon e madh” (Alush Kamberi). “Njeri patriot dhe çemërçelur” (Elida Petoshati). “Poet, përkthyes, gazetar dhe atdhetar i dëshmuar. Le të shkëlqejë çdo shqiptar me shembullin e tij! (Iljaz Osmani). „Poet dhe Patriot” (Kopi Kyçyku), „Zjarri i Shipkovicës në diasporë” (Sali Bashota). “Baki Ymeri ka sakrifikuar rininë për një ideal të lartë. Është shqipërues i shkëlqyer i letërsisë, përhapës i zjarrtë i kulturës, bashkëpunëtor aktiv i Bashkësisë Kulturore të Shqiptarëve të Rumanisë, dhe mbi të gjitha, mik besnik i revistës “Shqiptari” (Prof. dr. Xhelku Maksuti). Ambasadori i Kosovës            Shumë vjet më parë, kur Kosova dergjej nën thundrën serbe (siç po dergjej dje Shqipëria nën thundrën e padukshme greke, me bekimin e atyre që "populli i kishte vënë në krye"), unë e imagjinoja Kosovën të lirë, me një kryetar që digjet për të e për popullin në krye të të cilit është dhe, pashmangshëm ambasadorët e Kosovës nëpër shtetet mike të saj... Pastaj si një çilimi "i caktoja" ambasadorët, ata që do ta përfaqësojnë Kosovën në botë me dinjitet... Nuk ishte punë e lehtë zgjedhja e njerëzve që do të mund ta kryenin si duhet punën e ambasadorit...              Ishte shumë e lehtë për mua ta zgjidhja ambasadorin që do ta përfaqësonte Kosovën në Rumani: Baki  Ymeri. Për mua prej kohësh je ambasador, paçka se nuk të ka emëruar kush zyrtarisht, paçka se nuk merr rrogë ambasadori...Tani gjatë vizitës së Bashotës në Bukuresht, edhe një herë ke dëshmuar të qenët ambasador. Të lumtë o burrë me shpirt të madh e xhep të vogël (pa xhep fare, më mirë të them). Po pate në plan ta dërgosh ndokund shkrimin për botim, le ta lexojnë me laps! (Hajro Hajra) Duhej të vijë një shqiptar nga Kosova të na tregojë se kush jemi* Një simpozium dedikuar bagëtisë ua ka përkujtuar vrënçenarëve një emër të dashur nga jugu i Danubit, shkrimtarin shqiptar Baki Ymeri. I lindur në truallin e konsideruar si djepi krijimit të kombit shqiptar (Kosovë), Baki Ymeri e ka zbuluar Rumaninë si student. Me një kasketë amerikane, shkrimtari shqiptar ka prurë në Fokshan jo vetëm një diskurs për bukurinë e popullit e të gjuhës rumune, por edhe një thërrimë nga thesari shqiptar i brigjeve të Adriatikut. Po qe se romanet e modës janë bërë subjekte për tryeza të rrumbullakëta në gjimnazet e mëdha të Fokshanit, asnjëri nuk ka patur idenë e një seminari për tema madhore të folklorit tonë, të lidhjeve ndërmjet traditave vrënçenare dhe të atyre të popujve të tjerë. Kjo ngase nuk është në modë, ngase këta profesorë mbajnë ende mentalitetin komunist kur prisnin t’iu jepen indikacione nga Bukureshti. Shkrimtari shqiptar është një urëlidhjeje ndërmjet përkimeve gjuhësore rumuno-shqiptare. Fokshanasit kanë zbuluar se ndërmjet këtyre dy gjuhëve ekziston një traditë e përbashkët, e harruar nga gjenerata e re. Duke qenë i ftuar nga Shoqata Kulturore Duliu Zamfiresku, prezenca e këtij apostulli  të shpirtit shqiptar, vjen nga jugu të Danubit falë bashkëpunimit me revistën Oglinda literara (Pasqyra letrare). Shkrimtari shqiptar, që është edhe anëtar i Lidhjes së Shkrimtarëve të Rumanisë, e ka një rubrikë permanente në këtë revistë autoritative (Valentin Musca) *Albanezul Baki Ymeri, un prieten al vrîncenilor (ZIarul de la Vrancea, 05.06.2006) Quo vadis, homo albanicus ? Bashkohem me reagimin e drejtë e mjaft të dëshpëruar të z. Baki Ymeri për mbrojtjen e Kadaresë. Si njeri i thjeshtë e lexues i "Stërkalës" u bëj thirrje gjithë shqiptarëve të ndershëm dhe patriotë të reagojnë siç duhet ndaj shkrimeve provokuese të atyre që frymëzimet i marrin nga zgafellat primitive të urrejtjees fetare. Edhe herë të tjera, kjo gazetë elektronike ka lëshuar mesazhe të tilla të dyshimta, me paramendime të këqija e disa herë tepër helmuese. Si lexues dhe shqiptar, i rekomandoj listës "Stërkala" që këtyre njerëzve e të tjerëve "hoxhallarë të palodhur", si bie fjala, një farë Nuhiu nga Tetova, t'ua mbyllin derën e të mos i lënë të shpërndajnë fletushka të tilla provokuese. Liria e Fjalës është e shenjtë - por ajo konsiderohet si e tillë, përderisa nuk mundohet në mënyrë tinëzare të provokojë, të robërojë e të manipulojë mendjet e të tjerëve. Sulmi ndaj Kadaresë nga ana e këtyre qarqeve të skëterta është i qartë. Nuk ështe thjesht sulmi ndaj një shkrimtari shqiptar, por është sulmi ndaj qytetërimit europian, shoqërisë së saj të përparuar, lirisë e sjelljes së pavarur të individit. Pra mjaft më, duke përdorur emrin e një shkrimtari për qëllime të tilla të mbrapshta e tepër të zeza! Duket qartë se në rastin në fjalë, gjithë çka paska qenë e paramenduar për ta kthyer shtatëdhjetë vjetorin e shkrimtarit të madh në një fushatë denigrimi. E në të, siç shihet qartë, është përfshirë vetëm llumi i shoqërisë shqiptare. Quo vadis, homo albanicus? (Llemadeo Dukagjini)