???
                           

Nė pranverėn tani tė largėt tė vitit 1913, pa u mbushur as gjashtė muaj nga
dita historike e shpalljes sė pavarėsisė sė Shqipėrisė nė Vlorė, nė Tristė sėrish u mblodh ajka politike dhe intelektuale shqiptare nė njė kongres tjetėr gjithėshqiptar dhe qė po ashtu i kushtohej shtetit dhe tė ardhmes sė Shqipėrisė.

Shqiptarė, emrat e tė cilėve kishin domethėnie pėr kohėn dhe mė vonė, u mblodhen nė kėtė qytet jashtė kufijve etnikė kombėtarė pėr tė rrahur tema kombėtare, nuk ėshtė sqaruar pėrfundimisht nga historianėt nėse kishte pravijė tjetėr, por qė kanė vėnė nė dyshim qėllimin e pastėr tė atij kuvendi, pavarėsisht nga pjesėmarrja e personaliteteve mė tė shquara
kombėtare, roli pozitiv i tė cilėve pėr ndėrtimin e shtetit shqiptar nuk
mund tė kontestohet.
Ky kuvend, qė nga pjesėmarrėsit e tij u quajt Kongres Shqyptaar i Trieshtės, ndonėse nga studiuesit pėrmendet kalimthi, duket se padrejtėsisht ka mbetur
nė margjina tė historisė, nė mos tjetėr pėr tendencat e shfaqura nė tė.
“Zėri” e boton nė tėrėsi procesverbalin e kėtij Kongresi, qoftė pėr tė pėrmbushur kėrsherinė e historianėve apo edhe tė lexuesve, ėpor edhe pėr hir tė kontestit historik dhe tė mesazheve qė dalin prej tij.Tekstin e procesverbalit e botojmė sipas origjinalit, pa kurrfarė
ndėrhyrjesh gjuhėsore. Pėr arsye teknike kemi hequr vetėm thekset mbi tingujt, kurse fusnotat i kemi futur nė kllapa nė vendet pėrkatėse. Vetėm pajisja grafike – titujt, nėntitujt, mestitujt dhe nėnvizimet janė tė redaksisė.


Diftime e Vrime
Kongres Shqyptaar t’Trieshtės
1-4 marcit 1913

Programi

1.Te kėrkohet mbas drejtėsiės nji Shqypėnie e Madhe (shkoqitje), e cila tė jetė e zoja me jetue politikisht e ekonomisht.
2.Mbasi Vlleht qė janė nė rreth t’Shqypėniės e kanė ēfaqun dishirin e tyne tė jetojnė ne shtet t’onė te lirė, kėshtu edhe na, tuj i pėlqye me zemėr, i pėrshnnetojmė, vėllazėnisht, si edhe tė gjitha ato kombe qė duėn tė rrnojnė nė Shqypėniė tė Re.
3.Tuj e ditun qi Fuqiėt e Medha e kanė njoftun si themel formimin e nji Shqypėnies sė lirė edhe qeveria e j’onė asht diftue zyrtarisht e pa anshėme nė ket luftė, na nė ėmėn tė dretėsiės kėrkojmė qė tė pushohet lufta e tė hiqen rrethimet.
4.Tė flitet mi tė gjitha mėnyrat e pėrgjithshėme tė qeverimit.

Kongresi Shqypėtaar i Trieshtės
1-4 marcit 1913

E ndeiuua pregatitet e 28 t’shkurtit

Nė nji salon t”Hotel-it de la Ville” i mushun prej gjindėsh rreth oreve njizet u mbaitė nji e ndeiun pregatitiet nėn kryeparii t’Zotit Stef Curani, shkodranė, kryetari i komitatit themeluėsi t’kongresit.Tė mbledhunit qi perfaqėsoine te gjitha pjesėt e Shqypėriis e janė muhametan, katolik, orthodoks e mendimtarė te liir zbluėne me shoqishoinė nji dashurii vudhazniiet. Kėtu jan t’permbledhun nierz nga te gjith rendet e jetimit saa nuk kaa t’daam tregtari ma i bugati fnej puntorit as dietari fnej fshatarit ndo nji nga te cillėt veshė petkun e kombit shqypėtaor.
Fletėtartė jane te laguėme pse mbledhia asht e kufisuėme veē per konhresist.
Curani xuu biseden e tuėi tfaqė gjindien e pergjakėshme te Shqyperiis vuni si nye maa te parė hashkeriin e kongresisteve si nji t’perkrahun t’veprimeve t’mira e tė rriedhies t’dobishme te Kongresit. Ftoi kėshtu Faik Konicen me ngiatė fialen i cilli vertetoi mendimet e Curanit e tuėi baa me prii interesat e larta te Atdhent, shka si t’shoshitunit kthiedhisht tuei u mbaitė nder rregulla t’mbledhieve publike” do t’vietlen me i diftne botės gjytetėnore se populli shqyptaar asht i gatuėm e i piekimi per jetė politike.
Muėr fialen, fletėtari, Dervish Hima, i cilli me fial tė flakta pershndeti Qeverriin e Pertashme te vlonėo e tha: “Na nuk njofim t’jetėr Qeverii posė asaiė tė ēpallme prej Ismail Qemailit e mbosi keem marrė vesht se Gasper Iakova Merturi (i cilli kie prift) me ndo ‘i shoq t’jetėr kaa permbaaa uji Shtim t’Qeveriis Pertashme per Shqyperii t’Vrit, na jemi t’shternguem me
protestua me fuqii t’vėrtetė, per me mprue ngatresat, e me pritė qi tėKuitohet se vepra e mshehtė e tre a kater atdhetarev t’genjeshtėr e vetėdashėsa intereset asht veprimi i shqypetarvet t’vertetė”. Fialet e uratorit janė t’prituna fort mirė, sidomos kuėr u mbaitė ni “trufen” qi supdergjoishin kėto ndierz n’trathtii te Besės popullit.
Leonida Losi njiti edhe ai protestat e veta.
Faik Konitza me rrugė e me pelqim te gjithve tha se nji protestė aso doret do t’i shtote randesii nji punės qi si e maar do t’ishte e thyėme, prej gjith cillit e e vuėme n’loiė.
Iakė Koēi diftoi disirin qi, tuėi u baaa Kongresi ne gjii te nji gjytetit ku flitet giuka italiane, t’i u siellte nji t’pershndetun n’ket giuhė gjytetasve trieshtes, gjytetas per te cillet Kombi Shqypėtaar asht i lidhun me saaa mendyra dashuriiet per mare – dhanie t’hershme.
Kongresist t’gjith marė e pelqyėne mendimin e Koēit veē Curani diftoi si “ishte maa mee urtii t’i u dergote nji t’pershndetun Franc-Iozefit, perendorit Austro-Ungariis, i cilli asht nproitori maa i madhi e mao buiari i Kombit Shqypetaar”.
Kio pikė viefti me pertrii n’nji mendyrė idhnimin e disave, t’cillėt thaane si aty do t’ishem te gjith t’faa-anėshem…e per mos me e ēue giatė muėr fialen Prof.Irianni Oracio, i ardhun prej Ameriket me marrė piesė n’Kongres, tui thanė:”Na jena mbledhe kėtu per mproitim t’interesaev Shqypėniis e tė gjitha punėt t’jera vinė mbas kesaiė. Prandei tu’i i u tielle rregullave qi lypme perpara, ishte kenė mirė qi n’marrim te Kongresit, kuėr t’kemi gjetė
nji fiill, t’u perkuidesėshim pėr fytyra t’nierziis.
Fialėt e holla t’Prof.Iriannit pertriine nji t’trokitun duėrsh t’pergjithshem e kėshtu e ndeiuna iu myll per me u ēill ne e nesre n’dhetė t’paradites.

Mst. Takimi i dytė

E ndeiuna e 1 marcit

T’mbledhunat mbahet n’Salon Tina di Lorenco t’pellatit Dreher i cilli prej dhetė e gjysėsh asht i mushun me Kongresist.Mii tryės qi asht n’fun t’salonit duė me thanė mii ndeike e tryesa
t’gazetėtarve ngrehen flamuret e Shqypėniis e t’Austriis. T’gjith t’ēuem n’kamė trokisin duėrt paadaa e tuėi britė rrnofte i dergoinė t’pershndetuna Shqypes Skanderbeut qi lindi per s’rii. Gėzimi asht aqi madh saa shumve edhe shkoinė lotėt. Ngrehet kėshtu nji prej shqimin Shqyperiin, paraqitė helmin qi qitne keto ner nee tuėi i marrė shpiirtin fmiive n’diep.
Prej oreve 11 merr fialet n’vend t’Krietarit Stef Curani i cilli i rrethuėm prej disave t’komitatit fillėtaar, i dėrgou t’pershndetuna te gjithve e maron me fallenderia t’gjit t’huėve qi kaan pasė miresiin me ardhė e gazetetarve. Lypi mandei teseret (qi n’a i kėthyne n’naade) per me vertetue fuqiinat mylli mledhiin qi do t’u ēilte n’tre e gjysė t’masditės per me emmue nji krietaar, dy nenkryetarė e dy sekretarė. Kio punė n’a hani me bierrė t’gjith masditen se mbas’i u fol qi do t’epshin ree veē delegatėt u kenduėn ėmnat e kėtyne e t’jerve e u dha marimi qi gjith e cilli do muitėte me dhanė ree e me zgiedhė mbas pelqimit.

Fazil Pasha Toptani
Fuat Be Toptani
Haki Be Qafzezi
Izet Be Ohri
Mazhar Be Toptani
Ndrek Kiēi
Nush Serreqi
Don Pjeetėr Tusha
Ahmet Gjyli
Kolec Deda
Ēinto Ēoba
Luvigj Kodheli
Mark Kakarriqi
Zef Shantoja
Filip Pema
Stefan Ashiku
Dervish hima
Zef Schiro
Frano Chinigo
Frano Muzaqi
Luvigj jakova
Terenzio Tocci
Frano G.Kastrioti
Epaminonda Ballamaēi
Marchese d’Auletta
Kol Serreqi
Pjetėr Maurea
At Foti Ballamaēi
At Fan noli
Dr.Shunda
Zef Kurti
Pashko Muzhani
Nush Proka
Gasper Shkreli
Jak Koēi
Faik Be Konica
Dimitri Shadima
Moise Chinigo
Filip Kraja
Nikolla Ivanaj
Lek Kiri
Gjergj Shllaku
Gjek Shestani
Filip Matoja
Mark Shestani
Gjergj Zubēaj
Jak Mrkuci
Ferrara Gaetano
Ferrara Giovanni
Viasil Diamandi
Engell Todri
Jusuf Maliqi
Tossun halil
Zef kraja
Jaja Aga Jakova
Pjetėr Giadri
Ndoc Simoni
Dr.Kristo Batazo
Nyzhet Be Vrioni
Ferhat Be Draga
Pjetėr kakarriqi
A.Be gjilani
Ahmet Be Pizrendi
Islam Dibra
Albert Ghica
Doher Paēo
Ndrek Luka
Shaqir Mustafa
Mehmet Luli
Shan Koleka
Filip Bushati
Ndoc Dema
Hysen Draēini
Gjon Hila
Sotir Kolea
Tom Stamolla
Stefan Kaēulini
Jak Vukaj
Pal Gjergji
Zef Marshani
Cin Pema
Pjetėr Marashi
Kol Vukaj
Zef Gjergjaj
Ndoc Marashi
Orazio Iriani
Anselmo lorecchio
Bajram Doklani
Nicolla Paēo
Sokrat Shkreli
Hysen Rahmi
Qerim Be Begolli
Ibrahim Kabaski
Riza Voshtini
Abdullah Struga
Ali Shefqet Beu
Pul Mashi
Dimitri Ilo
Mihal Lehova
Filip Peciu
Hil Mosi
Spartaco Camarda
Aleksi Dreneva
Pjetėr Koxhamani
Spiro Arapi
Filip Gjeka
Thanas Kandili
Pandeli Evangjeli
Nikolla Candzu
Vasil Dogani
Filip Zadrima
Stef Curani
Loro Ashiku
Hamdi Be Ohri
Idriz Banushi
Nush Paruca
Dimitri Mola
Pashko Spathari
Hysen Avni
Lonida Losi
Mbasi u kėnduene listat me emna, u daane letrat per me votue. U zgudhė  kryetaar Hil Mosi, nenkrietaar Faik Konica e Dervish Hima, segretaar Fasil Toptani e Pandeli Evangjeli.
Hil Mosi, i smuerė, tuej u falė nderės per besė qi kau kongresistat ni tė, ja lėshon kimen Fajk Konicės, qi merr kryetariiu.Fajk Konica i sjell nji pershėndetie Austriis e Italiis, qi janė tuej dhanė ndiim ēashtjes shqypėtare, e difton dishirin ti dergohen telegrama kontit
Borchtold, markesit Di San Giuliano, rezit e sundim taarit t’Trieshtės.

Ky mendim pelqehet prejė t’gjithve
Telegramat u rralne me kėto fjalė.

Shqypėtaart mledhun n’Kongres n’Triesht, qi perfaqėsojnė t’gjith viset e Shqypėniis, si edhe t’gjita kolonjet shqypėtare t’Turkis, kamdaa zbashkut me i dergue Z.A. urimet e veta e me i diftue miradiin per interesė Z.Y. asht tuej diftue me punė per dhee t’tyne.
Rumenėt n’ket mbledhje bashkohen per kėto urime. President i Kongresit Fajk Konica”.
Si maruene brohorime t Fajk Konica thotė me ėmnue kreitar nderet prencin
Gjon Kastrjotin Skanderbeg, markesi i Aulettes, e n’salon e pelqejnė fjalen e tij menji trokitje t’gjatė duersh.

Markesi Gjon Kastrjoti falet nderės pik s’parit per nderim t’posaēėm qi i ban kongresi, pershndedė Fuqiit qi diftojnė migėsii per Shqypėnii e tuej shpresue mirė per flamuer t’Shqypėtariis, qi po del n’drit mbas saa vjet s’gjedhet e myllė biseden tuej britė “Pandoftė Shqypenija” – e t’gjith kongresistat i bashkohen.
Fajk Konica perkthen n’gjuhė shqype t’folunit e krejtarit nderės qi e bani n’gjuhė frėngishte, e dėrgon nji pershndedė qeveriis t’Pertashme t’Vlorės tuej protestue kundra asnuiqve t’dhees shqypėtare e per barbarizem t’tyne, e i nep fjalem kontit Taafe.
-Pse gjindem vetė kėtu – thotė n’gjuhė gjermanishte konti Taafe.- Asht dashtėnjja per juu qi m’kaa prue kėtu e per me ju diftue simpatiim t’eme e t’miqve t’Vienės per juu. Na nemceliit kurr s’e kemi harrue se a shejte ēashtja shqypėtare e kurr s’ju kemi lshue nder psime tua, e si ju edhe na dona nji Shqypėnii t’foort e t’made.
T’folunit e kontit taafe, qi perkthehet n’gjuhė shqype, kje fort i pelēyem e percjellė me trokitj e duersh.
Mandej nisė me folė prof.Zef Skiro. Thotė: ”unė nuk jam i zoti i fjalės s’eme n’ket ēast, unė nuk dii me kalzue, o vėllazen, se shka asht tuej me ndii zemra”. Oratori qet rrėnė fialen e zezė qi shqypėtarėt jani barbar e ammiqet e gjutetmimit tuej diftue lulzimin e kolonjeve t’shqypėtaarve hapun ne tanė boten, qet para nevojen per Itale e t’foort, qi t’jenė prita e
t’hapunit sllavismit e, tuej u sjellė aliatve t’Balcanit, thotė: Na nepni dhet vjet kohė e keni me paa se kush janė shqypėtarėt.
T’mydh anit e ligjiratės t’Skiro – hit u pritė me shėnd t’gjithmarshem.Prifti, vllah Fot ballamaēi – nji plak i math me mjeker t’gjatė bien shndetet e rumenve t’Macedoniis e ndjesiinat e tyne per shqypėtaar.
I falet nderės themeluesave t’Kongresit qi i kan lanė me marrė pjesėm, e difton se vllaznit e tii nji, gjakut e nji fejet donė me jetue ne mprojsim flamorit shqypėtaar, pse veē nent shqypėtaar – popull bujaar e fisnik – ato kan per t’kėnė t’liir. (Nji trokitie duersh me brime “rrnoft Rumania!” percjell biseden).
Flet mandej baroni magjar Franz Nopeza e thotė se don me folė n’gjuhė shqype per at pak qi kaa zcanė tuej ndejė saa e saa dit nder Malcoor, e tuj diftue se magjar e shqypėtaar janė kėnė dikuer aljat, don me paa n’ket sheje t’mira per t’pastajmen.
Shton se nuk do ta lshojnė zemra nierin per kohė t’keqe, mbosi nji t’daam i mirė nuk asht i largė.
Biseda e shkurtė e Baronit Nopeza asht e prit me rrnoftė “Hungaria”.Prenci rumen Albert Gjika (preje fisit shqypėtaar), n’mjes heshtimit t’gjithmarshem, thotė franēezisht:
“Vllazen shqypėtaar! Janė katermdhet viet qi un jam tuej i diftue Europes se ju jeni, e shkoj tuej i diftue e mjerimet tua e tuej lypė t’drejtat tua. Sot ju keni simpatiin e t’Itales e t’Austriis, por asht edhe nji lenii tjetėr qi s’do t’harrohet: asht Franca! E vertetė asht se kėjo lenii asht lidhė me Rus per shum inteersa, por Franca, qi kaa nji historii aē t’bukur, nuk mund ta
qesin n’harresė shejtimin e ēashties shqypėtare. E test po ju diftoj nji t’ree t’gazmueshme: s’kaa shum, tesh pak javė, Ministori i Shtitresės qeveriis Rumene. E.T.Take Jonesku, m’bani me diit se per me i ndimue shqypėtarėt n’perparim.
Rumenia kaa me hapė shkollė shqype n’shqypėtarii.
Por une jam ushtaar e nuk e ndieku politiken as diplomaciin, e prandej po ju tham: A doni ju shqypėtaar, nipat e vertetė t’Skanderbegut t’madh, Shqypėnin e madhe, me katėr vilajetet e t’Kosovės, t’Shkoders, t’monastirit e t’Janinės? T’rrokim armėt! Vetė jam gaadi, si nji ushtaar cilido, me i sherbye Atdhees t’parve mii. Ja konferenca e Londonit na duhet nee, jo
diplomacija, por flamur, pushkė e fushekė!
Prenci Gjika, qi i thotė trii fjalėt e mrame n’t’amlen gjuhen shqype, ēon peshė shum brohorime.Mandej kėndohen telegrame e letra t’panumes, t’derguem preje Shqypė tarve
n’kater anė t’botės, per pelqim t’Kongresit.
Gjithecilli telegram a leter asht shkak brohorimit.Priten me nji shėnd t’posaēem nji telegram i Prenk Bib Dodės, prencit t’Mirditės, e nji tjetėr i zojave t’Borgo-s Erizzo.Shkruhen telegramet per Ministore Punve t’Jashtėme t’Austriis e t’Italiis e qi e kena qitė fjalet.Kreitari difton se, mbas ēashties t’ditės, duhet perpar ame sgiedhė nji komitat pleqsijet,e, per t’kursyem kohet, paraqet me i emnue ato qi kan pasė maa shum vota sod nade n’ t’sgiedhe n’t’zyres t’Presidencės.Mendimi asht i
pelēyemun e kėshtu dalin pjestaar t’komitatit pleqesije zotniit: Stef Curani, Mark Kakarigji, Orazio Irianni, At Fan Noli, Filip Kraja, don Pjetėr Tusha, Zef Skiro, don Foti Ballamaēi.
Mledja asht shtyy per ne nesre nadje n’10 asht 7 ora mbasdite.Ndersaa kongresistat janė tuej lanė sallen, ndollė nji inēident, i vogel por fort diftues, m’nji bankė t’shtypit.
Nji gazetaar shqypėtaar, e qi asht edhe kongresistė, i avitet korrispondentit t’Corriere della Sera t’Milanit e i thotė:
“Ti, mirė se kee ardhė, por gazeta e yte… jo sakt! – Paa ta baa pa rrugė tyy, unė nuk mund t’i lypi kongresit qi Corriere della Sera t’dalin jashta, per t’pruemit e sajė t’pa dej, krejt t’padejė, kundra Shqypėtarve – por ban se u nu e ēova dishiriu t’em n’vend e ti t’jeshė kėtu ceēanerisht.
Ti thoshe un kongresit se gazeta e yte kaa hjellė neper mjes korispondetave t’Romės e t’Malit t’zii t’shaame e t’shpifuna qi s’kan dalė as prejė goiet t’Pasiē it – kishe per t’paa ‘i herė!…”.
Gazetari italian, qi s’und ta mohojnė t’pruemit e mrapėsht t’gazetės ilaneze, e , m’tietren anė, nuk mund ta dėnojnė, i shporret si t’mundet tuej u falė nderės per sajdii qi i bahet veēanerisht. E tuej ja marrė doren shoqishojt myllet inēidenti i vogėl.

E 2-ta ditė.

Mbledhja hapet mbas 11.Kreitari kėndon emnat e atyne qi dje folne e pėvetė a kaa lanė ndo ‘i ėmen jashtė. Kerkush s’pergjegjė. Duket se ky asth verbali i 1’1 ditė, e pse i shkurtė nuk enthusiasmon kėnd.
Por kongresistat janė t’eletrixuem prejė kėndimit t’ketii telegramit dergue prejė E.T.Markezit Di San giuliano: “Faik Konica kreitor i Kongresit Shqypėtaar – Trieshtė. T’falem nderės me zemėr e t’lutem me m’ju falė nderės bashkatdhetarve tuu per ndjesiina qi po m’diftoni. Akseptoni kushtet e mija sinēerishtė per lirii e perparim t’Shqypeniis – San Giulihno”.
Telegrami asht i aklamuem dyy heresh e gjat T’tanė gazetarėt donė me e marrė maa ‘p e mbas pak fjalėsh ndermjet tyne, krejtari ban mledhjen me i ēue nji aklamacjon t’tretė Ministorit di San Giuliano qi “na kaa dergue nji telegram aē t’bukur saa me kenė shkas fjalėsh ndermjet gazetarve” – E mledhja aklamon per s’tretit.
Mandej kėndohen shum telegrame e letra t’derguem prejė Shqypėtarėsh e tjerė.Bje n’syy nji telegram prejė Spalatos (italisht)ku protestohet kundra zyres qil nuk akseptoj telegramm n’gjuhė shype, mandej nji tjeter prejė Barit ku thote me lypė mprojtimin e mbarė t’Europės. Asht i pritun me shum sympatie ‘nji shndet urimit i xansave Maēedon-Rumen t’shkollave t’Bukureshit. Nji leter prejė Kotorrit qi kalxon erojzmin e mprojtėsave t’Shkoders e thotė se
t’gjith populli kaa rrokė armėt e se edha n’mjes t’gjytetit e t’Mirditės asht e ēilun pshė entusjazem t’math e t’gjik gaz mohen prejė shėudit.I pari urator permbi ēeshtje t’shkrueme per ket ditė asht At Fan Noli, themeluesi i Kishės thqypėtare n’Amerikė, i cilli, kuer hypė n’tribunė asht i pritun me brohorime zemret.
Aj thotė se asht i gazmuem tuej paa tėardhun kėtu bashkatdhetar, e prej t’gjith krahinave t’Shqypėniis, prejė gjith viseve t’botės, e t’tanė vllaznue n’ideal t’atdhees, qi ban me harrue ė’farė do ndryshim fejet. Gėzim e madhėshtii shejtė i sjell t’paamit thqypėtarve t’Itales, t’cillt, edhe pse kan lanė shqypėniin tesh saa mot, shterngojnė flamurin kombėtaar me gjith at
fee qi kan ato t’leem n’shqypėnii, e qi, tuj pas ruejt gjuhė e zakone, mund t’i paraqites botės si shembėlli inaa i larti per roje t’udiesinave kombetare hjithmonė gaadi per ė’do perparim gjytetenimit.Asht ky – thotė uratori – nji ēas i mner shem per nee, nji ēas gėzimit e mundimit: shqypėja asht njallun por e kan plague… shqypėnija mbas saa e saa vjetėsh luftimit, mbas saa martirizimesh, po vėhet edhe ihere n’udhė t’lirisė e t’perparimit: por saa gjak i pafaj, saa zjerm i math po e shemton tdheun t’oė t’dashtunen? Histerija na gzmon sot zemren, se, sikuer
Skanderbegu pat miq, papen n’Romė e Unjadi-n n’Ungarii, kėshtu edhe sod na
kemi mprojtėsit t’onė n’Rromė e n’Vjenė, prej kaa shterngohen serbėt, grekėt e malazezėt mos me e prekė kombin shqypėtaar, lig ėshtue veē pse i paarmė.
E kėtu uratori, indaluėm shpesh prej t trokitunave, neltesn, tyi perdoruėnun n’gjuhė te thjeshtė fjalė t’madhnueėsme, trimėnjėn e shqypėtarve, i udezė njesinat e kongresistėve tuj tregue Oso Kuken e disaa kange toskerijet qi flakojnė pėr atdhetarizėm me shka perkujton e pertriin
n’zemra te gjithve burrėniin deshmorvė t’kryengritjeve kombėtare e pvete:
Perse u mlodhme na kėtu? Shka mund t’bajmė per Shaqypenii per me i kundershtue grekve e sllavve qi donė me na hupė: Shka, do t’bajmė per me pasė nji Shqypėnii t’vėrtetė me kater vilajetet. Kuer kaa me kėnė pagjė n’Ballkan ‘kjoftė se Shqypėnii s’kan per t’i dhanė t’tanė ato tokė ku flitet shqyp? Shka janė e shka perfqsojnė maa shum se na popujt e Balkanit? Grekėt,
n’qind vjet vetqeverimit, shka kan baa per m’u vun maa nelt se na? Dy dit bni Edem Pasha – shqypėtaar – me i thye grekėt e kėto tesh saa muej rrethojnė Janine, ku pak shqypėtaar mbajnė njitė gjith ushtriin. E n’Shkoder a nuk janė shqypėtarėt qi mprojtohen burrėnisht kundra sllavve? – A mund t’ngjasin maa lufta? A do t’presim t’daamit prej diplomacijet? Konferencat
diplomotike e kongresat nuk e pshtojnė Shqypėniin, un i nap nji t’vjeftun kongres it n’kioftė se jemi mledhė me baa toe permbii shpatė: O vdekje o fitim.
Qe n’pak fjalė t’folunit i shkelqyeshėm At Fan Nolit, i cilli kje i pershuduen me nji krokitje duersh t’gjatė, e perqafun vllaznisht.
Tuj kenė 12 ore 30, mledhja e dytė dahet per t’u mbajtė n’15.Shum gazetaar gzohen per shpejtiih armonike t’gjuhės shqype: asht per to nji e papritun uratorja shqypėtare.

  
 

Opinionet dhe vėrejtjet tuaja mund t'i dėrgoni nė adresėn - info@shipkovica.com
Copyright (c) 2000 Shipkovica.com